zeg wat je doet/Europa

Zeg wat je doet

Doe wat je zegt

Niet alleen in Groot-Brittannie, maar overal in West-Europa is de burger het vertrouwen in de EU kwijt. Dit in groot contrast met de jaren negentig.

De aanpak door ECB / Waar zijn die honderden miljarden van de Eurocrisis? /

Open grenzen werkmigratie / Brexit / Corona crisis /

Europa

Europa begon bij een middeleeuwse droom
Zestig jaar geleden werd met het Verdrag van Rome de basis gelegd voor de Europese Economische Gemeenschap (EEG), de voorloper van de Europese Unie. De voorgeschiedenis van die samenwerking gaat veel verder terug dan twee verwoestende oorlogen die aan het akkoord voorafgingen.
Europa begon bij een middeleeuwse droom

Is dit de toekomst van Europa?
Onderzoeksjournalist Joost Niemoller kocht Die Zeit, las een interview met Herr Schauble en maakt zich grote zorgen over de enge ideeen die deze 74-jarige mastodont erop nahoudt. Vooral omdat Schauble een grote invloed uitoefent, niet alleen in Duitsland, maar binnen de gehele EU. Welke ideeen liggen ten grondslag aan het gedachtegoed van mensen zoals Schauble? Is dit de toekomst van Europa?

Als Frankrijk uitcheckt ontspoort heel Europa
Het Europese project, of je het nu als succes wilt zien of als probleem, draait namelijk om twee landen: Duitsland en Frankrijk. Daar is geen ontkomen aan. Beide landen hebben compleet verschillende culturen en wilden het continent domineren. Driemaal vlogen ze elkaar sinds 1870 in de haren. Die oorlogen kostten tientallen miljoenen mensen het leven. Bijna heel Europa werd verwoest, driemaal. De Duitsers hadden zelfs een woord voor de wederzijdse haat die van generatie op generatie werd doorgegeven: Erbfeindschaft. Na 1945 zijn leiders van de twee landen bij elkaar gaan zitten. Ze besloten, uniek in de geschiedenis, een manier te zoeken om dit nooit meer te laten gebeuren. Ze wilden dat heel concreet doen. Niet alleen met ronkende verklaringen die je zo naast je neer kon leggen, maar door het heel moeilijk te maken om weer oorlog te voeren. Als eerste stap voegden ze hun zware oorlogsindustrieen (kolen en staal) samen. Die brachten ze onder supranationaal gezag. Vanaf dat moment konden Parijs of Berlijn niet meer zelf over die industrieen beslissen en dus geen oorlog beginnen. De Europese Gemeenschap van Kolen en Staal, van 1951, was een vredesverdrag. Een vredesverdrag met Kolen en Staal. Ook Italie en de drie Beneluxlandjes (die onder de voet worden gelopen als Duitsland en Frankrijk gaan vechten) deden mee. Bron NRC, Caroline de Gruyter

Vijf draaiboeken voor frisse EU, landen mogen zelf kiezen: Laat ze maar zweten.
Varierend van voortmodderen tot grote sprong voorwaarts. Het geboortekaartje van de EU-27, noemt de Europese Commissie haar vanmiddag gepresenteerde witboek voor de toekomst van de EU. Een tikkeltje overdreven want voorlopig telt de EU nog 28 leden, het Verenigd Koninkrijk vertrekt op zijn vroegst in 2019. Bovendien komt de Commissie niet met een blauwdruk over hoe de EU er in 2025 uit moet zien, maar biedt ze vijf scenarios.
Vijf draaiboeken voor frisse EU, landen mogen zelf kiezen: Laat ze maar zweten.

De aanpak door ECB

Onze economie moet groeien. Daarom pompt de Europese Centrale Bank onder leiding van voorzitter Mario Draghi elke maand met een muisklik 80 miljard euro in de Europese economie. Waar wordt dat enorme virtuele bedrag voor gebruikt? En wat zijn de effecten van deze geldinjecties? Waar blijft de 80 miljard euro die iedere maand door de ECB met behulp van een muisklik uit het niets geschapen wordt?
Waar blijft de 80 miljard euro

Terwijl u sliep groeide het TARGET2-saldo van EU-banken naar boven het crisisniveau van 2012
Hebben we even niet opgelet, krijg je dit. Het TARGET2-saldo van de bij de eurozone aangesloten banken groeide tot 1.080 miljard euro in december 2016, deze data komen met een vertraging van ongeveer twee maanden binnen. Dat is bij net zoveel als op het toppunt van de eurocrisis in augustus 2012, toen stond de teller op 1.096 miljard euro. Gezien het tempo waar dit bedrag de laatste maanden mee groeit zullen we in februari 2017 op of boven dat niveau zitten. Groei TARGET2-Saldo

Bankenunie en alles geheim
Grote beschadiging democratie, Willem Middelkoop en Pieter Omtzigt.
Alles wat we in de EU doen, is limite. Stukken over bijvoorbeeld TTIP en notulen van de beslissingen van de Europgroep over de eurocrisis zijn altijd geheim. Zo kan het parlement de regering niet controleren en de journalistiek het parlement vervolgens weer niet. Dat is dus dubbel schadelijk voor de democratie, die overdreven preoccupatie met veiligheid. Sommigen vinden Pieter Omtzigt het beste kamerlid, waaronder Cafe Weltschmerz. Moet je niet zeggen, dan gaan mensen naast hun schoenen lopen.
Bankenunie en alles geheim

Italiaans bankwezen doodziek, laat overheid bloeden voor NPL's en daarom bent u de klos

Fragment uit de uitzending van Buitenhof: Verhofstadt schetst de wereld waarin Europa economisch moet zien te overleven, een markt die beheerst wordt door andere continenten en waar geen enkel land kans in z'n eentje tegen maakt. Vliegenthart stelt dat Europa eerst de markt moet hervormen, bijvoorbeeld door een splitsing van banken in degelijke spaarinstellingen en vrijemarkt casino's. Baudet wijst er op dat de Europese idealisten als Verhofstadt blind zijn voor authentieke nationalistische gevoelens.

Lees meer over het succesvolle proefreferendum in 1952, de eerste verkiezingen in 1979, het dieptepunt in 1999 en het teleurstellende referendum in 2005.

Waar zijn die honderden miljarden van de Eurocrisis?

Open grenzen werkmigratie Een dikke boete als je het koud hebt? Uniek: de SP ging undercover en zag met eigen ogen hoe werknemers uit Oost-Europa hier uitgebuit worden. 400 euro per maand voor een dun matras?

Brexit

Hoe de Britten ja zeiden tegen Europa
Bij het eerste referendum over het Europese lidmaatschap in 1975 stemden de Britten massaal voor hechtere samenwerking. Juist de Conservatieven waren enthousiast over de �gemeenschappelijke supermarkt�, terwijl Labour-politici er vooral een neoliberale samenzwering in zagen. Hoe de Britten ja zeiden tegen Europa

Corona crisis in Europa

Een turbulente week was het in de Eurozone met als sleutelwoord solidariteit. Of: het ontbreken daarvan. Het zwaar door corona getroffen Italie stond lijnrecht tegenover Nederland. Bittere verwijten klonken aan het adres van Wopke Hoekstra. Met hulp van Frankrijk en Duitsland zijn ze de ministers van Financi�n er toch uitgekomen: een noodpakket van 540 miljard euro. Is dat genoeg? En, hoe sterk is de greep van Italie op de Eurozone in crisistijd. Ja er zijn gemeenschappelijke schulden, maar hier speelt een belangrijk verschil van perceptie: Eurobonds is werkelijk een stap verder. Blijf weg van die Eurobonds nu, Dat is een soort rode vlag die zorgt voor wantrouwen Arnoud Boot en Mathieu Segers in Buitenhof.

Luidt de coronacrisis de ondergang van de euro in?
Hoogleraar financiele geografie Ewald Engelen en Arjo Klamer, hoogleraar in de economie van de kunst en cultuur, in gesprek met Ad Verbrugge over de coronacrisis en de euro. Doet corona de euro de das om?

Op het moment bespreken de leiders van de Europese landen op welke manier de coronacrisis het hoofd moet worden geboden. Daarbij staan zoals zo vaak de noordelijke en zuidelijke landen tegenover elkaar. De grote verschillen in cultuur en mentaliteit komen wederom aan het licht. Klamer spreekt over de muntunie van de euro als een gedwongen huwelijk, dat nu enorm onder druk staat.

Binnenkort moet er een plan liggen om de meest noodlijdende landen zoals Italie en Spanje te helpen. Volgens Engelen is het grote gevaar dat er een transferunie wordt opgericht waarbij de democratische controle ontbreekt. Of het Noorden ondersteunt met bijvoorbeeld de zogenaamde coronabonds het Zuiden, zonder dat de belastingbetaler in Nederland of Duitsland daarover heeft meebeslist. Of de zuidelijke landen gaan een lening aan met strikte voorwaarden, maar dat betekent in feite dat Italie of Spanje de eigen soevereiniteit opgeeft. Aan beide kanten heb je uiteindelijk te maken met het uitschakelen van democratie. Dat lijkt me onwenselijk.

Aanvankelijk was het idee om gezamenlijk met de euro ook een Europese politieke unie op te richten. Dat is tot dusverre niet gebeurd. Klamer: de eurocraten grijpen deze gelegenheid aan om te doen wat altijd de bedoeling was, ze zullen de eurostructuur verder ontwikkelen. Meer vertrouwen en solidariteit is nodig om de munt overeind te houden. Het probleem is volgens Klamer: dit zal niet gaan werken. Europa is geen democratie, er is geen demos. Wij voelen die verwantschap niet. Solidariteit op het Europese niveau is onvergelijkbaar met die op het lokale niveau.

Engelen nuanceert het beeld van Italie als spilzuchtig land. Al sinds de oprichting van de euro, zo stelt hij, zuchten zij onder het monetaire juk van de muntunie. Italie had niet de institutionele infrastructuur, zoals Nederland en Duitsland, om loonmatiging in te zetten om de concurrentiepositie te versterken. Het enige middel dat zij hiertoe hadden, was devaluatie van de munt. Dit is sinds de euro onmogelijk geworden, waardoor de Italiaanse staatsschuld ondanks de bezuinigingen en lastenverzwaringen gigantisch toenam. Engelen: solidariteit op langere termijn is kijken hoe we van die verrekte euro af komen.

De vraag is welke lessen we trekken uit de coronacrisis. Op korte termijn zal er iets van een oplossing moeten komen voor de zuidelijke lidstaten. Maar op langere termijn, zo pleiten Klamer en Engelen, dient er meer fundamenteel te worden nagedacht over ons financiele systeem. De economie moet meer lokaal georganiseerd worden, het landschap moet diverser, en instellingen zullen meer maatschappelijk betrokken moeten zijn. Klamer pleit voor meerdere munteenheden, zodat ook op kleinere schaal het financiele verkeer goed kan worden geregeld. Daarmee wijst de huidige problematiek ook op een filosofische vraag. Klamer: de vraag is op welke manier wij de goede samenleving willen vormgeven. Alleen door de gemeenschap goed te organiseren ontstaat er veiligheid en solidariteit.

Meer over Brexit

Meer artikelen over de EU

Meer over CETA en TTIP