Duurzaamheid is een breed begrip, maar het komt er in het kort op neer dat in een duurzame wereld mens (people), milieu (planet) en economie (profit) met elkaar in evenwicht zijn, zodat we de aarde niet uitputten.
Duurzaamheid

De Grote Transitie.
Manifest voor een duurzame en solidaire economie.
Bestaanszekerheid en genoeg zinvolle banen voor iedereen door werk te verdelen. 100% duurzame energie. Schone productieprocessen die slim en zuinig omgaan met schaarse grondstoffen. Een lokale democratie waarbij de mens en welzijn weer centraal staat. We hebben alles in huis om dit te verwezenlijken: de juiste kennis en technologieen, het geld, de instrumenten en de organisatiekracht. Wat houdt ons dan nog tegen?
1. Beperk verschillen in koopkracht en vermogen. Ongelijkheid is slecht voor onze democratie, economie en het milieu.
2. Zet in op een 24-urige werkweek en onderzoek de mogelijkheden van een basisinkomen.
3. Investeer als overheid de komende vijftien jaar op grote schaal in een circulaire, regionale economie.
4. Verschuif de belasting op arbeid naar belasting op schaarse hulpbronnen en schadelijke emissies.
5. Gebruik een dashboard met indicatoren die onze welvaart goed meten en stop met de eenzijdige focus op groei van het BBP.
6. Investeer nu in de noodzakelijke energie-transitie en schakel voor 2030 over naar 100% hernieuwbare energie.
7. Stop de omgekeerde ontwikkelingshulp en sluit het belastingparadijs Nederland.
8. Plaats geldcreatie onder publiek bestuur en breng het schuld- en rentevrij in omloop.
9. Formuleer eisen voor een duurzaam, solidair en democratisch bestuur. Schep zo draagvlak voor verdergaande samenwerking.
10. Vernieuw het economieonderwijs: breng de echte wereld terug in de modellen, theorieen en klaslokalen.
De Grote Transitie.
OMDAT WE HOUDEN VAN (EN GEVEN OM) ONZE PLANEET
Deze week startten we een viering van een maand van onze Great Big Planet, te beginnen met een team van vierpotige natuurbeschermers die alles opsnuiven van invasieve soorten tot illegale stropers. Onze spectaculaire planeet ondersteunt en ondersteunt ons, het is aan ons allemaal om te doen wat we kunnen om de gunst te herstellen. Blijf de komende weken op de hoogte terwijl we de schijnwerpers blijven richten op de mensen die ongelooflijke actie ondernemen namens Moeder Aarde. Een wereld van verschil
Einde van bezit met Thomas Rau.
Wat betekent het voor het productieproces als we niet langer spullen bezitten, maar alleen gebruiken? Een Tegenlicht Lab met Thomas Rau. We staan op de grens van een wezenlijke gedragsverandering. Het productiemodel waarin mensen werken om dingen te kunnen kopen loopt op zijn eind. We willen niet bezitten, we willen toegang hebben en gebruiken. Wel de lusten, niet de lasten. Wat betekent dat voor de manier waarop producten worden gemaakt, hoe wij bouwen, voor innovatie en voor economische groei? Een VPRO Tegenlicht Lab met Thomas Rau, de meest radicale bouwmeester van Nederland.
Zie hele aflevering van Einde bezit
Prof. dr. Klaas van Egmond (Utrecht Sustainability Institute, UU) spreekt over de dilemma's rondom duurzaamheid. Welke keuzes maken we voor natuur, cultuur, mens en milieu? Welke aarde willen we doorgeven aan toekomstige generaties? En hoe ziet de economie er dan uit?
Thema: Naar een duurzame toekomst
We leven in een wereld vol mogelijkheden en we willen dat volgende generaties ook nog kunnen reizen, eten wat ze willen en voldoende energie hebben. Daarom moeten we anders gebruik maken van onze grondstoffen en omgeving. Waarom doen we dat dan niet? Dit thema beschrijft waarom duurzame transities zo langzaam gaan en wat we kunnen doen om ze te versnellen. Naar een duurzame toekomst
Hoe de fiscus een circulaire economie in de weg zit.
Het is goedkoper om olie uit Nigeria te halen en daar nieuw plastic van te maken,dan om een Nederlander met een bijstandsuitkering een baan te geven in de plastic recycling. Het is voordeliger om een gloednieuw gebouw neer te zetten, dan om een bestaand gebouw een nieuwe bestemming te geven. Het is financieel voordeliger om spijkerbroeken te maken van nieuw katoen uit India, dan van katoen van oude spijkerbroeken uit Nederland. Hoe dat kan? Omdat de belastingen op arbeid hoog zijn, en die op grondstoffen nihil. Tijd om te ontdekken hoe dat zit en wat er aan gedaan kan worden. We gaan in gesprek met journalisten, wetenschappers en ondernemers. Hoe de fiscus een circulaire economie in de weg zit.
De energie-revolutie komt van burgers en ondernemers.
Van de politieke elite moeten we het niet hebben, zegt oud-topman van de Rabobank Herman Wijffels. Roderick Veelo in de buitenlucht met een onverbeterlijke optimist over klimaat, immigratie, Europa en het CDA.Herman Wijffels: Politieke elite staat op de rem.
Unilever en Albert Heijn geven lesje groene marketing met Doe Maar Lekker Duurzaam
Uitdagers & aanpakkers
De afgelopen maand vroeg VPRO Tegenlicht jullie allemaal om uitdagers en aanpakkers aan te dragen voor onze webapp. Mensen die verandering organiseren buiten de gebaande paden. Dankzij jullie overweldigende input is er een database ontstaan met een schat aan vernieuwende initiatieven en ideeen waar we bij VPRO Tegenlicht nog geen weet van hadden. Mensen die bezig zijn met onderwijsvernieuwing, duurzaamheid en gezondheid. Vloggers, innovatieve doeners en denkers. Lees meer over de drie publieksfavorieten en twee wildcard kandidaten gekozen door de redactie.
Klik hier om alle uitdagers en aanpakkers te bekijken!
De prijsvechter
In de driedelige documentaireserie 'De prijsvechter' onderzoeken Roland Duong en Marijn Frank oorzaak en gevolg van onze goedkooplust. Nooit eerder in de geschiedenis was er zoveel te koop, voor zo weinig geld. De verleiding van de goedkope spulletjes is niet te weerstaan. Prijsvechters als Action, Big Bazar en Flying Tiger doen goede zaken. Een cadeautje voor jezelf of de kinderen. Spulletjes die de boel meer kleur geven of gemak. Maar steeds vaker knaagt er iets bij de kassa. Hoe komen al die spullen eigenlijk zo goedkoop in het schap. En tegen welke prijs? Zijn we van de consumptiemaatschappij in de wegwerpmaatschappij terechtgekomen? De Prijsvechter
Duurzaam zullen we alles delen
De deeleconomie is minder milieuvriendelijk dan je denkt Deze publicatie is onderdeel van het thema: Naar een duurzame toekomst De deeleconomie lijkt in eerste instantie ontzettend duurzaam. Als we minder spullen nodig hebben, stoten we immers minder koolstofdioxide uit. Maar de positieve effecten op het milieu lijken overschat. Zo gaan reizigers die in een Airbnb-woning slapen, vaker op reis en nemen deelautomobilisten minder vaak de trein. Waar komt dat paradoxale gedrag vandaan?
Duurzaam zullen we alles delen Bron:Desiree Hoving
Duurzame club in voormalige energiecentrale
De kiezelstenen worden vervangen door zand voor de Zandbar || Foto: Laisa Maria Een zero-waste beleid, meubels uit een 3D-printer, voedselresten die energie opwekken en een dak vol zonnepanelen. Op Goede Vrijdag wordt in Rotterdam een duurzame club geopend, en dat allemaal in een voormalige energiecentrale.
Duurzame club in voormalige energiecentrale
De waarde van een ijsbeer
Volkert Engelsman, directeur van Eosta, wil het economische systeem opnieuw inrichten. Onze economie heeft een enorme blinde vlek, stelt hij. De manier waarop we kosten en baten berekenen en waarde toekennen heeft volgens hem desastreuze gevolgen voor de planeet. Dus kwam hij in actie.
De waarde van een ijsbeer
De Whanganui-rivier
Voor het eerst in de geschiedenis heeft een rivier dezelfde wettelijke status als een mens gekregen. De Whanganui-rivier, de op drie na grootste rivier in Nieuw-Zeeland, heeft sinds woensdag officieel evenveel rechten en plichten als een mens. De rivier wordt door de Maori's beschouwd als een levende voorouder.
Hoezo, Tragedy of the Commons?
Amancay, een kleine inheemse gemeenschap in Peru, zat tot vorig jaar met een probleem: overbegrazing. De grond behoort er toe aan de gemeenschap, privegrond waarop de dieren per familie grazen bestaat er niet. De gemeenschap stond voor een keuze. Hun verhaal leest als een schoolvoorbeeld van de tragedy of the commons, een economische theorie die stelt dat scenario s als deze automatisch leiden tot uitputting van de grond, met twee mogelijke uitwegen: privatiseren of reguleren. Voor Amancay was de keuze snel gemaakt. Lees verder
Bekijk hoe de wereldpopulatie in 200.000 jaar de miljard bereikte. En in tweehonderd jaar de 7 miljard.
200.000 jaar menselijke drift in zes minuten
Opnieuw discussie over schadelijkheid Glyfosaat
Het Europese Agentschap voor Chemische Stoffen (ECHA) oordeelt woensdag dat het onkruidbestrijdingsmiddel glyfosaat niet kankerverwekkend is. Wel kan het ernstig oogletsel veroorzaken en is het giftig voor al het leven in het water.
Opnieuw discussie over schadelijkheid Glyfosaat

Minimalisme
Wat ik leerde na 6 jaar minimalistisch levenHet produceren en transporteren van spullen heeft een enorme verborgen impact op de aarde. Je ziet de vervuiling niet omdat onze spullen aan de andere kant van de wereld gemaakt worden. Alles wat daar gemaakt wordt moet vervolgens naar ons toe worden gebracht. De zestien grootste zeecontainerschepen op de wereld stoten evenveel CO2 uit als alle auto s in de wereld bij elkaar en het produceren zorgt voor veel chemische stoffen die in de lucht, het water en de bodem van de aarde terechtkomen. Minder kopen is dus beter voor de wereld, maar het volgende is voor jou belangrijk.
Wat ik leerde na 6 jaar minimalistisch leven (Video)
GROWTHINKERS - Meer over minimalistisch leven

Voedsel

Annette Harberink (Hilversum 1979)
Heeft sinds 5 jaar een boerderij in de uiterwaarden van de IJssel vlak boven Deventer. Water, natuur en koeien, dat zijn de drie pijlers waarop haar natuurderij rust. En alles grondgebonden,want ze gelooft in een landbouw die echt niet meewerkt aan verschraling en aan de klimaatverandering. Sterker nog, ze heeft iets van een kunstenaar die het landschap inricht op een zo mooi mogelijke manier. Harberink waakt ervoor om niet meer koeien te hebben dan de 130 hectare grond die ze heeft kan voeden. Scheepsladingen voedsel van ver invoeren is er niet bij. Kringlooplandbouw, CO2-neutraal. En wat je levert behandel je als iets waardevols. Dat is haar missie, en haar boodschap aan de Nederlandse landbouw. Die landbouwsector heeft een goede reputatie. Nederland zou koploper zijn, het beste jongetje van de klas. Maar een akkerbouwer berekende onlangs Hier vind je meer over het onderzoek van akkerbouwer Meino Smit. dat we tegenwoordig gemiddeld 6 a 7 kilojoule aan energie in elke hectare stoppen voor een opbrengst van 2,5 kilojoule. Dat zit in de kunstmest, diesel en geavanceerde technologie die we gebruiken die zijn in de plaats gekomen van menselijke energie. Arbeid dus.
Hoe voeden we 10 miljard monden in 2050?
Dat is de vraag geweest in onze serie de Voedselzaak. Onze voedselproductie dreigt meer te vragen van de planeet dan zij aankan. Gelukkig is daar iets aan te doen. Maar alleen met een uiterste inspanning. Ons dagelijks brood dreigt de aarde te verzwelgen. Nu al legt de wereldwijde voedselproductie een onevenredig groot beslag op natuurlijke hulpbronnen zoals zoet water, grond en schone lucht en is zij een belangrijke aanjager van de opwarming van het klimaat. Als de ontwikkelingen doorgaan zoals nu met een groeiende wereldbevolking, stijgende welvaart en dientengevolge de vraag naar meer voedsel dan lopen we het gevaar dat we de draagkracht van de aarde overstijgen. Met alle risico s van dien: de zeespiegel stijgt, bossen verdwijnen, de biodiversiteit brokkelt af, zowel te land als te water. Ecosystemen raken uit balans, waardoor natuurlijke kringlopen van levensbelang voor de mens in gevaar komen.
Hoe voeden we 10 miljard monden in 2050?
Vraag naar goedkope vis dodelijk voor dolfijnen.
Er is een recordaantal dode dolfijnen aangespoeld. De dieren komen vast te zitten in netten die gebruikt worden voor zeebaars en heek. Door de grote vraag naar deze goedkope vis dreigt de dolfijn uit te sterven. Vraag naar goedkope vis dodelijk voor dolfijnen.
Meer dan de helft van de Nederlandse varkens is besmet met het Hepatitis E-virus.
27% van de Nederlanders heeft het virus bij zich of heeft het ooit gehad. Gelukkig merken de meeste mensen er weinig van. In de afgelopen 5 jaar werden er alleen al in het Erasmus MC 200 mensen opgenomen met ernstige ziekteverschijnselen. Daar overlijden elk jaar 1 of 2 mensen daadwerkelijk aan de gevolgen van de ziekte. Volksgezondheid tegenover boerenbelang.
Hepatitis-e-denieuwe Q koorts?
Is dit het ei van Columbus?
Na jaren van plannen, onderzoeken en bouwen opende de eerste dier- en milieuvriendelijke kippenboerderij ter wereld afgelopen vrijdag haar deuren voor het publiek. Mede-initiatiefnemer Maurits Groen vertelt wat Kipster zo bijzonder maakt. We doen werkelijk alles anders.
Lees alles over Kipster
De zin en onzin van voedselfeitjes
Adriaan Straathof pakt 2.188.939,00 euro per jaar met varkens martelen.
Straathof is mogelijk de grootste varkensboer van Europa. Onomstreden is hij niet, hij zou zich niet aan de regels houden volgens Brandpunt. Dat programma maakte onder meer dit item over hem. 925.nl
Undercover in de megastal van Straathof from Animal Rights Nederland & België on Vimeo.
Een vloot van 250 grote vissersschepen houdt zich op in de wateren rond de Galapagos eilanden, het gebied in de Stille Oceaan dat al veertig jaar geleden door de Unesco werd uitgeroepen tot werelderfgoed. Op en rond de eilanden, die toebehoren aan Ecuador, leeft een bijzondere verzameling dieren die Charles Darwin er toe brachten de evolutietheorie te ontwikkelen waardoor de mens voor het eerst de ontstaanswijze van leven op aarde ontdekte. Enorme Chinese vloot vist wateren rond Galapagos leeg
De Chinese vissersvloten doen het gebied al jaren aan maar nog nooit zo massaal als dit jaar. Van de 248 schepen behoren er 243 aan bedrijven die berucht zijn wegens het schenden en negeren van internationale natuurbeschermings- en visserijregels. De vloot bestaat uit vissersschepen en gigantische koelschepen waarmee de vangst direct wordt ingevroren, ook al is het overladen van lading op zee volgens internationale regels verboden.

De oceaan in verval
MangroveGeleidelijk aan, maar met steeds grotere snelheid, verdwijnen deze. Mangroven zijn bomen of struiken die in mangroveleefomgevingen (biomen, dit zijn grote ecosystemen) voorkomen. De mangrove wordt door het WWF gezien als het 14e bioom. Het omspant slechts 0,3% van het landoppervlak en is daarmee het kleinste landbioom. Mangroven zijn belangrijk voor de biodiversiteit, dankzij de beschutting is het vaak een kraamkamer voor vissen en vogels. Er bestaan wereldwijd 54 verschillende soorten mangroven. Deze groeien het beste op zoute slikgronden. Wat zijn de bedreigingen en wat de consequenties? Eten uit de oceaan is niet meer echt aan te bevelen. 80.000 gifstoffen maar wel verantwoordelijk voor 40% van de zuurstofproductie op aarde. De oceaan is daarmee de belangrijkste zuurstof producent en wordt tegelijk ernstig bedreigt. Winkel merkte tijdens zijn duiktochten, de biologische veranderingen onder water. Hij constateerde na jaren van onderzoek dat niet de natuur zelf, maar de mens de oorzaak was van de razendsnelle verschraling van het leven in de oceaan. Diversiteit van vis en plantensoorten loopt razendsnel terug; hele populaties verdwijnen. Het zeezout, wat over heel de wereld gewonnen wordt voor consumptie, blijkt uit een onlangs verricht onderzoek microfibers te bevatten.
This is how fishing looks in today's world. Disgusting. ??
— John Oberg (@JohnOberg) April 12, 2019
For far too long, the plight of fish has been ignored. Until today.
This madness NEEDS to an end. RT if you agree. ?? pic.twitter.com/MW1iPSUxGs

Dossier Monsanto
Monsanto en glyfosaat, de macht van een chemiereus.
Het is het meest verkochte en ook meest controversiele bestrijdingsmiddel ter wereld: glyfosaat, beter bekend onder Monsanto s merknaam Roundup. Wat is er zo omstreden aan? Hoe groot is de macht van deze chemiereus? En hoe kan het dat glyfosaat, door Dossier Monsanto
Deze e-mails overtuigden de jury van Monsanto s schuld.
Veertig jaar veilig gebruik, zegt chemiefabrikant Monsanto steevast over onkruidverdelger Roundup. Maar het bedrijf blijkt al lange tijd te weten van de mogelijke gevaren. Bedrog, concludeerde een Amerikaanse jury, nadat zij in de zaak van Dewayne Johnson de interne communicatie van het bedrijf kon inzien. Het nieuws is sinds vrijdag de wereld overgegaan: Monsanto moet een 46-jarige tuinman uit de Amerikaanse staat Californie bijna 290 miljoen dollar aan schadevergoedingen betalen. Een jury oordeelde dat de onkruidbestrijder Roundup een significante factor is geweest bij het ontstaan van de lymfklierkanker die in 2014 bij deze man, Dewayne Johnson, werd vastgesteld. Monsanto heeft aangegeven in beroep te zullen gaan tegen de uitspraak. Deze e-mails overtuigden de jury van Monsanto s schuld.
Een fotografische aanklacht tegen Monsanto.
Monsanto is verdwenen, want het is opgegaan in Bayer. Maar diens giftige geschiedenis leeft voort. Fotograaf Mathieu Asselin legde deze vast in zijn project Monsanto. A photographic investigation.
Een fotografische aanklacht tegen Monsanto.

Kleding industrie
Hoe H&M van zijn kledingberg afkomt.Kleding Kleding bij modebewuste winkelketens als H&M heeft een hoge omloopsnelheid. Maar daardoor blijft H&M met miljoenen kledingstukken zitten. Waar blijven die? Wat overblijft zijn de bijna 600.000 kleren die, nog voor ze ooit gedragen waren, vernietigd werden. Een opmerkelijk gegeven, in een tijd waarin consumenten worden aangemoedigd om duurzamer te leven. Alleen al om de katoen te verbouwen die nodig is voor een wit T-shirt is bijvoorbeeld 2.700 liter water nodig. Dat staat gelijk aan de hoeveelheid drinkwater die een gemiddeld mens in tweeenhalf jaar tijd gebruikt en is net zoveel als nodig is voor een pond varkensvlees. Hoe H&M van zijn kledingberg afkomt.
Ecologische ramp Aralmeer is niet meer te herstellen
Het Aral-meer in het Centraal-Aziatische deel van de voormalige Sovjet-Unie is opgegeven. Het zal nooit meer zijn oorspronkelijke omvang bereiken van op vier na grootste meer ter wereld. Wel zullen pogingen worden ondernomen om het Aral-meer - dat in dertig jaar tweederde van zijn wateropppervlakte heeft verloren - in zijn huidige omvang te stabiliseren. Een vorm van bestaan wordt in Centraal-Azie bedreigd, zei Russell Cheetham, de verantwoordelijk directeur van de Wereldbank. Hij zei dat de opdroging van het Aral-meer en de daarmee gepaard gaande verzilting rechtstreekse gevolgen heeft voor 35 miljoen mensen in de betrokken republieken. Dit is een van de ernstigste ecologische rampen van de twintigste eeuw, beklemtoonde hij.
De verdwijning van het Aral-meer is het gevolg van irrigatie-projecten ten behoeve van katoen- en rijstteelt die de Sovjet-Unie in de jaren zestig is begonnen. Hiervoor is het water van de Amu en de Syr, twee rivieren die het Aral-meer van water voorzien, gebruikt. Doordat minder zoet water in het meer stroomt, droogt het steeds verder op en neemt de verzilting dramatisch toe. De vertegenwoordigers van de getroffen republieken vertelden dat de wind over een afstand van 2.000 kilometer zoutwolken over het land blaast. In het getroffen gebied is de traditionele landbouwproduktie vernietigd en wordt de gezondheid van de lokale bevolking ernstig geschaad. Zeventig tot tachtig procent van de bevolking vertoont ziekteverschijnselen. Het drama van het Aral-meer is geen natuurlijke ramp, maar het gevolg van menselijke inmenging, zei Uzakbai Karamanov uit Kazachstan. In een generatie is het Aral-meer nagenoeg verdwenen.
Aral-meer Kazachstan

Shell duurzaam?
Waarom Milieudefensie een rechtszaak start tegen Shell.Shell moet stoppen met het veroorzaken van klimaatverandering. Doet Shell dat niet, dan begint Milieudefensie een rechtszaak. We doen allemaal ons best om klimaatverandering te stoppen. Maar Shell doet niet mee. Daarom gaat Milieudefensie naar de rechter om te eisen dat Shell van koers verandert en de winning van olie en gas afbouwt. En we vragen jou om mee te doen. Als wij er in Nederland voor kunnen zorgen dat Shell stopt met het veroorzaken van klimaatverandering, dan profiteert iedereen op deze aarde daarvan. Sluit je aan bij onze rechtszaak. Word mede-eiser.

#Powerplant: plants could save the planet!
Wat zijn de kansen voor een plantaardige samenleving?
Onze andere verpakkingsoplossingen zijn gemaakt van Notpla, een materiaal gemaakt van zeewier en planten die vanzelf verdwijnen. Gemaakt van Notpla

Wat is bio-industrie?
In de bio-industrie draait het erom met zo min mogelijk tijd, geld en moeite zo veel mogelijk kilo s vlees, melk of eieren te produceren. Het is een miljardensector. Tegenstanders maken zich zorgen over de belasting op het milieu, dierziektes en om het dierenwelzijn. Hoe ontstond de bio-industrie en wat zijn de gevolgen? Wat is bio-industrie?NVWA heeft handen vol aan zo n 300 probleemboeren.
NVWA heeft handen vol aan zo'n 300 probleemboeren. Zo n 300 probleemboeren in ons land lappen de regels aan hun laars. Koeien in smerige stallen, kreupel of met ingescheurde klauwen vol maden. Vervuild voer, te kleine hokken of geen drinkwater. Zo n 300 veehouderijen in ons land lappen de regels voor dierenwelzijn aan hun laars. De NVWA heeft er de handen vol aan. Dierenrechtenorganisatie Dier en Recht analyseerde duizenden pagina s aan inspectierapporten van de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA). Tussen januari 2017 en februari 2018 kwam de NVWA 249 keer langs op 131 risicobedrijven, blijkt uit die rapporten. NVWA heeft handen vol aan zo n 300 probleemboeren.
Het gouden kalf
In Nederland eten we nauwelijks kalfsvlees. Per jaar 1,3 kilo per persoon, in vergelijking met 36,5 kilo varkensvlees en 22,1 kilo kip. Toch is Nederland de grootste kalfsvleesproducent van Europa. De wereldmarktleider op het gebied van kalfsvleesproductie is het Nederlandse bedrijf de VanDrie Group, met een jaaromzet van zo'n twee miljard euro. Het overgrote deel van het hier geproduceerde kalfsvlees gaat op export naar Midden- en Zuid-Europa. Daar is ons kalfsvlees een veelgevraagde delicatesse. En ook in China worden nieuwe afzetmarkten aangeboord. Om aan alle vraag te voldoen importeert Nederland jaarlijks zo'n 800.000 kalveren uit het buitenland en de import groeit. Intussen maken deskundigen zich zorgen over de effecten van deze diertransporten. Hoe groot is de kans dat de dieren ziektes meenemen naar Nederland? En wat betekent dit voor het dierenwelzijn? Dit jaar presenteerde minister Schouten van Landbouw haar visie op de veehouderij. Die moet 'waardevol voedsel produceren met zo min mogelijk effecten op natuur, milieu en klimaat. Zembla onderzoekt: Hoe duurzaam is de kalverhouderij? Het gouden kalf

Programma Aanpak Stikstof
Dossier StikstofuitspraakDe Raad van State oordeelde eerder dit jaar dat projecten die door hun nieuwe uitstoot van stikstof de neerslag daarvan op een natuurgebied verhogen, voortaan niet zomaar zijn toegestaan. Sindsdien liggen veel bouwplannen in Nederland stil. In de politiek gaan stemmen op om de veestapel te beperken. Hoe schadelijk is stikstof eigenlijk? Zes vragen.
PAS OP DE PLAATS: Een wiebelige Jengatoren waaruit het onderste blokje is weggetrokken, zo kun je het stikstofbesluit van de Raad van State omschrijven. Jarenlang liet de overheid extra hoeveelheden vervuilende stikstof toe, als de uitstoter maar beloofde die in de toekomst te compenseren. Het Programma Aanpak Stikstof, het PAS: de zoveelste truc om de Nederlandse veehouderij op peil te houden. Maar sinds de Raad oordeelde dat elke activiteit die stikstof uitstoot daarvoor direct moet compenseren, ligt het hele systeem op zijn gat maar niet alleen de landbouw. Tientallen bouwprojecten en nieuwe wegen staan op de tocht. Vliegveld Lelystad is nog onzekerder geworden. De Grand Prix in Zandvoort zou wel eens kunnen sneuvelen. Het land dreigt stil te vallen, vertelde een ambtenaar. Perfecte timing. Durft iemand het taboe op een kleinere veestapel te slechten?
Pas op de plaats II: Landbouwcrises kennen ze inmiddels wel op LNV: zie de mestfraude, de fosfaatuitstoot, de pulsvisserij. Maar deze is anders, hoor je op het Binnenhof. Tot nu toe lieten de coalitiepartijen landbouw over aan hun landbouwwoordvoerders, die hun eigen ideeen konden doordrukken. Dat betekende bij VVD en CDA: nooit tornen aan de veehouderij. Maar nu, hoorden we van een anoniem Kamerlid, beginnen hele fracties zich ermee te bemoeien. Oke, vraag je dan: je wil de veehouderij beschermen. Dus wil je Lelystad dichthouden of snelwegen schrappen? Veehouders moeten vergunning inleveren Meerdere grote problemen, waar we al jaren tegenaan lopen, komen deze maand samen in politiek Den Haag. En er is eigenlijk een vrij heldere oplossing voor al die problemen, waar al heel lang bijna niemand zijn vingers aan wil branden: de inkrimping van de veestapel.
De Rekenkamer met een kritisch rapport over de veestapel.
De overheid beschermt de natuur onvoldoende tegen stikstof, oordeelt de Raad van State. Vergunningen zijn onterecht verleend.
Tientallen projecten dreigen te sneuvelen door stikstof-uitspraak Raad van State.
Spanning rond Lelystad Airport loopt op, coalitie nog sterk verdeeld.
Waarom liggen bouwprojecten stil? En 13 andere vragen over stikstof.
Bouwprojecten, Schiphol, wegverbredingen, melkkoeien en zelfs de Formule 1 liggen onder vuur door een ogenschijnlijk nieuwe boosdoener: stikstof. De natuur en de mens hebben er last van. Hoe groot is het milieuprobleem? Waar komt het door? En hoe komen we er vanaf? De stikstofcrisis in veertien vragen en antwoorden. Waarom liggen bouwprojecten stil? En 13 andere vragen over stikstof.

Zuivelgate
NVWA weigert te handhaven over als plantaardig verkochte margarine en kaas van koemelk. Het gaat om een 5-tal zuivelproducten dan wel merken of verkopers, waarbij mensen ernstig misleid worden omdat producten als plantaardig worden verkocht terwijl er wel degelijk melk ingredienten in zitten: vier plantaardige margarines van Unilever: plantaardige Solo dat melkeiwitten bevat, plantaardige Zeeuws Meisje met daarin droge melkbestanddelen, Bertolli plantaardige margarine met daarin ook melkbestanddelen en ook Planta margarine met melkbestanddelen erin verwerkt terwijl toch het absolute woord plantaardig op al deze productverpakkingen dan wel in reclames staat vermeld. Echter Unilever laat met haar producten Becel 100% Plantaardig die zelfs het vegan keurmerk dragen, duidelijk zien dat hen heel goed bekend is wat plantaardig betekent. ZuivelgateYoors Dierenleed
![]() | ![]() | ![]() |

Droogte
Zonovergoten dagen zijn natuurlijk heerlijk voor een bezoek aan het terras of het strand, maar ze zijn voor Moeder Natuur een stuk minder aangenaam. De droogte neemt daardoor namelijk alleen maar toe. 2020 heeft het droogste voorjaar ooit. Ja, ook ondanks de regen die de afgelopen dagen is gevallen, hebben we voor deze tijd van het jaar in Nederland een van de grootste neerslagtekorten aller tijden. Dat betekent dat er meer water verdampt dan dat er valt. Nederland droogt uit: Hoe kan dat? In deze video vertelt Niko Wanders (Universiteit Utrecht) je alles over droogte in ons - normaal zo regenachtige - landje.
Meer artikelen over voedsel, duurzaamheid en milieu
Meer artikelen over klimaat